ไม่สูงเสียที หรือเรามีภาวะของโรค “เตี้ย”

เตี้ย

เตี้ย เชื่อว่าปมปัญหานี้คงอยู่ในใจใครหลายๆ คน ทั้งตัวเด็กเอง จนรวมไปถึงพ่อแม่ เพราะความเตี้ยส่งผลอะไรต่อชีวิตอีกหลายๆ อย่าง อาทิ ส่งผลต่อการดำเนินชีวิต, เป็นการจำกัดสิทธิ์ในการเรียน การทำงานในหลายๆ ที่จำเป็นต้องใช้ส่วนสูงเป็นใบเบิกทาง แล้วเคยคิดหรือไม่? ว่าต้นเหตุที่ทำให้เราไม่สูงขึ้นเลย เกิดจากอะไร? มาสำรวจกันค่ะ เพราะร่างกายของคุณอาจจะกำลังอยู่ใน “ภาวะเตี้ย” ก็ได้!

ไม่สูงขึ้นเลย เตี้ย แต่เพื่อนกลับสูงเอา สูงเอา อาจเป็นเพราะแบบนี้

สาเหตุที่ทำให้เกิด “ภาวะเตี้ย”

การเจริญเติบโตของร่างกาย เกิดขึ้นได้จากการรวมตัวของปัจจัยต่างๆ เข้าด้วยกัน (Integrated effects) อาทิ พันธุกรรม อาหาร ฮอร์โมน สุขภาพกายใจ และสิ่งแวดล้อม ดังนั้นความผิดปกติ หรือความไม่สมดุลของปัจจัยดังกล่าว อาจจะทำให้ไม่สามารถเจริญเติบโตได้เต็มที่เหมือนภาวะปกติ ซึ่งภาวะเตี้ย สาเหตุหลักสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้

1. ภาวะเตี้ยแบบปกติ

ภาวะเตี้ยประเภทนี้ แม้ว่าจะตัวเตี้ยจริง แต่ร่างกายจะยังคงแข็งแรงดี ไม่มีปัญหาโรคภัยไข้เจ็บให้น่าเป็นห่วงค่ะ และที่สำคัญเด็กหรือวัยรุ่นที่อยู่ในเกณฑ์นี้ มีโอกาสพัฒนาความสูงได้ หากทำตามคำแนะนำ หรือปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของตนเอง ซึ่งจากการสำรวจของคณะแพทย์ศาสตร์ศิริราชพยาบาล พบว่าเด็กที่มาเข้ารับคำปรึกษาเกี่ยวกับความเตี้ย ร้อยละ 60 ของทั้งหมด มีสาเหตุมาจาก

     1.1 กรรมพันธุ์

ถึงแม้ว่ากรรมพันธุ์จะมีผลต่อความสูงเพียงแค่ 10 % ก็ยังถือว่ามีผลในการกำหนดความสูงอยู่ดี เด็กจะมีความสูงสัมพันธ์กับพ่อแม่ หากพ่อแม่เตี้ย เด็กก็จะเตี้ยตาม จึงถือว่าเด็กสามารถเจริญเติบโตได้เป็นปกติตามสิ่งที่ควรจะเป็น แต่หากผู้ปกครองหรือตัวเด็ก ต้องการจะเพิ่มความสูงให้มากขึ้น ก็สามารถก้าวผ่านตัวกำหนดอย่าง “กรรมพันธุ์” ไปได้อย่างแน่นอน เพราะในปัจจุบัน เรื่องอาหารการกิน การใช้ชีวิตประจำวัน อุดมสมบูรณ์และแตกต่างจากสมัยพ่อแม่อย่างสิ้นเชิง

     1.2 เตี้ยในลักษณะ “ม้าตีนปลาย” (Constitutional delayed growth and puberty =CDGP)

เด็กจะเจริญเติบโตช้าลง หลังจากอายุ 2 – 3 ปี หาเข้ารับตรวจร่างกายประจำปี จะเห็นได้ชัดว่ากราฟการเจริญเติบโตเปลี่ยนมาอยู่ในเส้นที่ต่ำลง ความสูงเพิ่มขึ้นเพียง 4 -5 เซนติเมตร / ปี และจะเข้าสู่วัยหนุ่มสาวช้ากว่าเพื่อนๆ แต่เมื่อเพื่อนคนอื่นหยุดสูงหรือกระดูกปิดแล้ว เด็กที่อยู่ในกลุ่มม้าตีนปลายจะยังคงสามารถพัฒนาความสูงขึ้นได้ต่อไปเรื่อยๆ 3 – 4 ปี หรือมากกว่านั้น

ลองปรึกษาพ่อแม่ดูค่ะ ว่าสมัยเด็ก พ่อแม่ของเรามีประวัติเป็นหนุ่มสาวช้ากว่าปกติหรือไม่ เช่น คุณพ่อหนวดขึ้นช้า เสียงแตกช้า คุณแม่มีประจำเดือนช้า หากพบว่ามีประวัติ ก็ไม่ต้องเป็นกังวลใจเลย เด็กๆ แข็งแรง ไม่ได้เป็นโรคแต่อย่างใด แต่ในช่วงระหว่างนี้ พยายามทานอาหารที่มีประโยชน์ นอนหลับอย่างมีคุณภาพและเพียงพอ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ พึ่งตัวช่วยอย่างอาหารเสริมเพิ่มความสูงต่างๆ และพยายามให้ลูกทำความเข้าใจ ส่งเสริมเด็กในด้านอื่นๆ ให้คำชม แสดงความภูมิใจ เพื่อลดความเครียด รับรองว่าเมื่อถึงเวลา เด็กจะกลายเป็นคนที่สูงเร็ว สูงไวในระยะเวลาเพียงไม่กี่ปีเท่านั้น จากคนที่เตี้ยที่สุด จะกลายเป็นคนสูงที่สุด สวย หล่อ เลยละค่ะ

2. ภาวะเตี้ยแบบไม่ปกติ

เด็กที่อยู่ในกลุ่มภาวะนี้ ไม่ได้มีแค่ “ความเตี้ย” เท่านั้นที่ไม่ได้พัฒนาการ แต่เด็กกลุ่มนี้มักจะ “โตช้า” มีอัตราเจริญเติบโตน้อยกว่าปกติ ความสูงพัฒนาน้อยกว่า 5 เซนติเมตร/ปี สำหรับเด็กๆ ที่อยู่ในเกณฑ์ภาวะแบบไม่ปกตินี้ มีสาเหตุสำคัญดังนี้

     2.1 เกิดจากการที่โภชนาการของเด็กไม่เพียงพอ ทานน้อย เด็กจะทั้งเตี้ยและผอม หากได้รับสารอาหารที่เพียงพอครบถ้วน เด็กก็จะสามารถเติบโตได้ตามปกติ

     2.2 มารดามีปัญหาระหว่างตั้งครรภ์ เช่น สูบบุหรี่ ดื่มสุราระหว่างตั้งครรภ์

     2.3 ความผิดปกติของกระดูก เด็กประเภทนี้ตัวจะยาวแต่แขนขาสั้น

     2.4 รหัสกรรมพันธุ์ผิดปกติ เช่น Down syndrome

     2.5 เป็นโรคในระบบหายใจต่างๆ เช่น โรคหัวใจ โรคปอด โรคทางเดินอาหาร โรคไต โรคเลือด

     2.6 เด็กถูกเลี้ยงมาในสภาพแวดล้อมที่ไม่ดีส่งผลต่อจิตใจ มีความเครียด

     2.7 เด็กมีความผิดปกติเกี่ยวกับฮอร์โมน อาทิ ภาวะขาดธัยรอยด์ฮอร์โมน, ภาวะขาดโกรทฮอร์โมน, ภาวะคอร์ติซอลเกิน, ความผิดปกติของฮอร์โมนที่ควบคุมระดับแคลเซียมในเลือด

การรักษาเด็กที่มีภาวะเตี้ยแบบไม่ปกติ

การรักษาเด็กในภาวะนี้ ควรที่จะมุ่งไปที่การแก้สาเหตุเป็นหลัก พร้อมกับควบคู่ไปกับการบำรุงร่างกายให้พร้อมที่จะกลับมาพัฒนาตัวเองอย่างเต็มที่ เช่น ต้องรักษาเด็กที่เป็นโรคขาดฮอร์โมนจากเจริญเติบโตด้วย โกรทฮอร์โมนเพิ่มเข้าไปในร่างกาย พร้อมกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ตามคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญ

อ้างอิงจาก อ.พญ.ไพรัลยา สวัสดิ์พานิช

คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

สำหรับ เด็กคนไหนที่เตี้ย เนื่องจากการขาดสารอาหารที่จำเป็นในการเจริญเติบโต โดยเฉพาะ สารอาหารจำพวก โปรตีน แคลเซียม กรดอะมิโนจำเป็นมนการเสริมสร้างโกรทฮอร์โมน ทางเราแนะนำ มิราคลาส อาหารเสริมเพิ่มความสูง